Κάνε την ξινίλα λεμονάδα!

 "When life gives you lemons, make lemonade" λέει το αγγλικό (αμερικανικό) ρητό κι αυτό μου έδωσε την ιδέα για μια δράση στην τάξη με στόχο την καλλιέργεια δεξιοτήτων, όπως: διαχείριση συναισθημάτων και ορίων, αυτορρύθμιση ,
επικοινωνία και συνεργασία. Δεξιότητες ουσιαστικές και βασικές για την ομαλή συμβίωση εντός κι εκτός τάξης. 

Λίγο πριν τη λήξη της προηγούμενης χρονιάς  παρατήρησα πως τα μικρά μου αστέρια για διάφορους λόγους αμελούσαν τον έλεγχο συμπεριφοράς και τη διαχείριση των συναισθημάτων τους (που είχαμε δουλέψει έντονα στην αρχή της χρονιάς). Δημιούργησα έτσι μια ολοκληρωμένη παρέμβαση εμπνευσμένηαπό το αγαπημένο ρητό και αφού τις ξινίλες της ζωής δεν μπορούμε να τις αποφύγουμε , ας προσπαθήσουμε να βγάλουμε κάτι θετικό από αυτό αν γίνεται.

• Ξεκινήσαμε με μια φέτα λεμόνι στο χέρι την οποία μυρίσαμε και όσοι θέλαμε γευτήκαμε. Αφού πηραμε την ξινίλα προσπαθήσαμε να τη συνδέσουμε με συναισθήματα που μας δημιουργούν την ίδια αίσθηση. Φτιάξαμε έτσι στον πίνακα έναν χάρτη με "ξινές καταστάσεις" όπως "Δε με παίζουν", "Χαλάει το παιχνίδι", " Δε μου δίνουν σημασία" κτλ. 
• Συνεχίσαμε με υποθετικές ξινές καταστάσεις τις οποίες δραματοποιήσαμε ομαδικά και δώσαμε δυο επιλογές αντίδρασης. 

 "ΠΑΕΙ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ..."

Υποθετική ξινή κατασταση: Η Σούζαν διαλέγει κάθε φορά το παιχνίδι που θα παίξουν τα παιδιά στο διάλειμμα. Ο Τίμος σήμερα πρότεινε να παίξουν ένα άλλο παιχνίδι. Η αντίδραση της Σούζαν ήταν : "Η' παίζεις αυτό ή δεν παίζεις!"

Οι ομάδες συνεδρίασαν για να παρουσιάσουν την ξινή κατάσταση και να δώσουν δυο επιλογές για τη συνέχεια: μια κατά την οποία η αντίδραση γίνεται με θυμό και απογοήτευση και μια άλλη κατα την οποία γίνεται προσπάθεια ώστε να βρεθεί λύση. 

Σε κάθε παρουσίαση αναζητούσαμε τα συναισθήματα που ένιωσαν οι ήρωες σε δεδομένες στιγμές (π.χ. πώς ένιωσε ο Τίμος όταν τον απέρριψε η Σούζαν; Πώς ένιωσε η Σούζαν όταν ο Τίμος πρότεινε κάτι άλλο; Γιατί; Πώς θα αντιδρούσε με θυμό; Πώς με διάθεση για συνεργασία;)

• Μεταφερθήκαμε στην ολομέλεια και μέσα από  την παρουσίαση διάφορων ιστοριών προσπαθήσαμε να μπούμε στη θέση των ηρώων. Αφού εντοπίσαμε τα συναισθήματά τους μετατραπήκαμε σε φωνές συνείδησης και προτείναμε τρόπους να διαχειριστεί τη δύσκολη κατάσταση κάθε ήρωας. 

Στόχος δεν είναι να παραγνωριστούν τα έντονα/ αρνητικά συναισθήματα , αλλά να βρεθεί τρόπος να τα διαχειριστούμε. 

• Επειτα σειρά είχε η θετική ενίσχυση των συμμαθητών/τριών μας. Καθίσαμε σε κύκλο σε τυχαία σειρά (όχι με φίλους/ες) και κάθε παιδί σκέφτηκε κι έγραψε σε μια κίτρινη λωρίδα χαρτιού κάτι θετικό για τον/την διπλανό/η του το οποίο στη συνέχεια μοιράστηκε με όλη την τάξη χαρίζοντας την όμορφη κουβέντα του στο παιδί διπλα. Οι προτάσεις ήταν: "Ζωγραφίζει πολύ ωραία", "Εχει πολύ έξυπνες ιδέες στις εργασίες", "Παίζει τίμια" κ.α. Κάθε κουβέντα που μοιραζόμασταν γινόταν κρίκος που έφτιαξε στο τέλος μια αλυσίδα. Η αλυσίδα αυτή μας ενώνει και μας κάνει δυνατούς/ες απέναντι σε κάθε αρνητικό συναίσθημα. 

• Σε επόμενη φάση και σε στιγμή πιο χαλαρή κάθε ομάδα χρωμάτισε και συμπλήρωσε την αφίσα " Κάνε την Ξινίλα Λεμονάδα". Οι αφίσες στόλισαν τοίχους και πίνακες. 

• Ανακεφαλαιώνοντας καθίσαμε πάλι σε κύκλο τυχαία και ξαναμπήκαμε σε βιωματική κατασταση με μια φανταστική ιστορία (από τις 24 που υπάρχουν στο αρχείο). Εδώ κληθήκαμε να γίνουμε η συμβουλευτική φωνή (φωνή συνείδηδησης) για το διπλανό παιδί προτρέποντας σε επιλογή σωστής διαχείρισης της "ξινής" κατάστασης. Τη συμβουλή τη γράψαμε σε κορδέλες -βραχιόλια με το λογότυπο της δράσης, τη μοιραστήκαμε με το σύνολο και φορέσαμε το βραχιόλι στο διπλανό παιδί.

Και από τη στιγμή που ήταν το τέλος της χρονιάς έκλεισα τη δράση με ένα δωράκι συμβολικό & εμπνευσμένο από αυτήν. 

Σε ένα ποτήρι πλαστικό (και ανακυκλώσιμο) έβαλα ένα λεμόνι, δυο στικ μαύρης ζάχαρης, τη συνταγή για σπιτική λεμονάδα (που υπάρχει στο αρχείο-τυλιγμένη σε ρολάκι ) κι ένα χαρούμενο καλαμάκι. Στο εξωτερικό κόλλησα το αυτοκόλλητο της δρασης και μια ευχή για το καλοκαίρι. Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν!

Όλες οι παραπάνω δραστηριότητες έγιναν σε διάστημα 2 εβδομάδων στις οποίες αφιερώθηκε περίπου μια διδακτική ώρα καθημερινά. Η παρέμβαση λειτουργεί πολύ καλά , είδα βελτίωση στις σχέσεις των παιδιών και πήρα καλή ανατροφοδότηση από τα ίδια. Μπορεί να απλωθεί σε όλη τη διάρκεια της χρονιάς με μικρές δράσεις ανά τακτά χρονικά διαστήματα ή μπορεί να γίνει στοχευμένα και εντατικά όπως το δούλεψα παραπάνω για πιο άμεσα αποτελέσματα. 

Το αρχείο με την παρουσίαση και τα εκτυπώσιμα αρχεία (24 κάρτες με ιστορίες, αφίσα, χάρτης ιδεών, βραχιολάκια, συνταγη λεμονάδας , αυτοκόλλητο δράσης & φορμα αναστοχασμού /αυτοαξιολόγησης) μπορείτε να το βρείτε εδώ , η ιδέα ωστόσο μπορεί να εφαρμοστεί και χωρίς αυτό. 

Περιμένω στα σχόλια εντυπώσεις!