Ετοιμάζομαι για την Α' τάξη και όχι μόνο!- tips και υλικό (εποπτικό και διακόσμησης)

Όσοι έχουμε πάρει Α' τάξη , ξέρουμε πως για να γίνει η δουλειά μας πιο εύκολη , αλλά και η τάξη μας πιο χαρούμενη και όμορφη για τα παιδιά μας χρειάζεται μια κάποια προετοιμασία. 

Υπάρχουν πάρα πολλές ιδέες στο διαδίκτυο , αλλά και από παλιότερους συναδέλφους. Παρακάτω έχω όλα όσα βοήθησαν εμένα και την τάξη μου όποτε είχα πρώτη. Κάποια από αυτά βέβαια μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σε άλλες τάξεις σαν ιδέες. 

Tip#1    ΡΟΥΤΙΝΕΣ

Το πρώτο και βασικό για να κυλήσει μια χρονιά ομαλά, χωρίς άσκοπες καθυστερήσεις ,
αλλά και που βοηθάει πολύ τα παιδιά είναι η ρουτίνα σε καθημερινές υποχρεώσεις/λειτουργίες. Αφιερώνω πάντα τις πρώτες μέρες στο να μάθουμε τα παρακάτω:

• Προσέλευση: Ανάλογα βέβαια με τους κανονισμούς που υπάρχουν σε κάθε σχολείο, μαθαίνουμε στα παιδιά τι ακριβώς πρέπει να κάνουν κατά την προσέλευσή τους στο σχολείο. 1.Αφήνουμε τσάντα και βγαίνουμε έξω. 2.Μαζευόμαστε για προσευχή στις γραμμές. 3.Μπαίνουμε μέσα με σειρά χωρίς να τρέχουμε. Εδώ μπορείτε να δείτε τους κανόνες προσέλευσης/ αποχώρησης.
• Γραμμή: Μαθαίνουμε στα μικρά μας πώς μπαίνουμε σε γραμμές. Ο καθένας μας ακολουθά το δικό του τρόπο , αυτόν όμως πρέπει να τον μάθουν τα παιδιά πολύ καλά για να μην έχουμε φασαρίες μέχρι τα Χριστούγεννα. Αφιερώνουμε ένα 10λεπτο στη Μελέτη (τις πρώτες 10 μέρες) για αυτή τη ρουτίνα. Πολλοί γυμναστές επίσης βοηθούν σε αυτήν τη διαδικασία. 
• Τάξη: Μπαίνοντας στην τάξη , 1.ανοίγουμε τσάντα και ετοιμάζουμε όλα όσα έχουμε να δώσουμε στην/στον κυρία/ κύριο μας. Προσωπικά επειδή τους έχω σε ομάδες τους βάζω να συγκεντρώνουν όλα τα τετράδια και τα φυλλάδια στο κέντρο της ομάδας , ώστε να περάσει ο βοηθός να τα πάρει.2. βγάζουμε το τετράδιο ορθογραφίας (όταν έρθει ο καιρός) και γράφουμε ημερομηνία ή το βιβλίο με το οποίο θα ασχοληθούμε. 3. καθόμαστε στη θέση μας.
• Βοηθός: Βοηθός της ημέρας ορίζεται κάποιο παιδί κάθε φορά. Για μεγαλύτερη ευκολία καλό είναι να έχουμε μια λίστα με τα ονόματα των παιδιών αναρτημένα σε κάποιο πίνακα αναφοράς και με τη βοήθεια ενός δείκτη να κρατάμε τη σειρά. Ο βοηθός αναλαμβάνει να μαζέψει τετράδια, να μοιράσει φυλλάδια , βιβλία κτλ. , να μαζέψει υλικά (μαρκαδόρους, πινακάκια, πλαστελίνες), να σβήσει τον πίνακα, να φέρει κάτι από το γραφείο ή άλλη τάξη. Στην τάξη μου είναι και αυτός που μπαίνει πρώτος (με την ομάδα του από πίσω) στη γραμμή (για να μην έχουμε το αιώνιο θέμα ποιος θα είναι πρώτος). 
• Τουαλέτα: Εκμεταλλεύομαι την ξενάγηση στο σχολείο μου που γίνεται μέσα από το αντίστοιχο κεφάλαιο στη Μελέτη και αφιερώνω χρόνο (μπόλικο) στη σωστή χρήση της τουαλέτας. Πώς πηγαίνουμε τουαλέτα, τι κάνουμε μετά, πώς πλένουμε σωστά τα χέρια (βρέχω χέρια, κλείνω βρύση , βάζω σαπούνι, σαπουνίζω σωστά, ανοίγω βρύση, ξεπλένω, ξανακλείνω βρύση), πώς σκουπίζω τα χέρια μου και πού πετώ το χαρτί.  
• Κανόνες: Από πολύ νωρίς μιλάμε για τους κανόνες και την αξία τους. Συμφωνούμε μαζί όλους τους κανόνες. Αφήνουμε τα παιδιά να ορίσουν τι είναι σωστό και τι όχι (έχουν πολύ καλή αίσθηση) και αφού καταγραφούν όλοι οι κανόνες υπογράφουμε και το συμβόλαιο. Εδω μπορείτε να δείτε πώς το δούλεψα μια χρονιά και μας βοήθησε πάρα πολύ. Κι εδώ μια με μια Β' τάξη.
• Άσκηση σεισμού: Από την αρχή της χρονιάς μαθαίνουμε στα πιτσιρίκια μας πώς πρέπει να αντιδράσουμε σε περίπτωση σεισμού. Γίνεται επανάληψη φυσικά (όσο πιο συχνά τόσο καλύτερο) όλη την περίοδο. Μια χρονιά , αφού είπαμε πολλές φορές τις οδηγίες και τις εκτελέσαμε , φωτογράφισα τα παιδιά σε κάθε βήμα και ανάρτησα τις οδηγίες με τις φωτογραφίες στην τάξη (όπως παραπάνω με τους κανόνες). Δούλεψε εξαιρετικά! Προσοχή όμως! Τα παιδιά είναι μικρά και τρομάζουν. Είναι βασικό από την αρχή να ορίσουμε πως όταν ξέρω πώς να φερθώ , ο σεισμός δε θα μου προκαλέσει κάτι. Αποφεύγουμε τον πανικό!

Tip#2      PRETTY LITTLE THINGS

Όσο άσχημη , σκοτεινή και παλιά κι αν μας φαίνεται η τάξη μας (μου έχει τύχει πολλές φορές), είναι ο χώρος που θα φιλοξενήσει εμάς και τα μικράκια μας για έναν ολόκληρο χρόνο (ακαδημαϊκό έστω). Δεν μας πιάνουν οι μαύρες μας και το μοιρολόι , αλλά πιάνουμε δουλειά. Αν μπορούμε σε συνεννόηση με τους γονείς και τη διεύθυνση του σχολείου να κάνουμε δραστικές αλλαγές , το κάνουμε! Δεν ντρεπόμαστε να ρωτήσουμε!!! Εδώ μπορείτε να δείτε μια θεαματική μεταμόρφωση που πετύχαμε με τους γονείς (και φίλους) στο 1ο δημοτικό σχολείο Ιερισσού.

ΠΡΙΝ

ΜΕΤΑ

Επειδή δεν είναι πάντα αυτό εφικτό , αφήνουμε τη μιζέρια κατά μέρος και δουλεύουμε με ό,τι έχουμε. Πολύχρωμο γκοφρέ μπορεί να μεταμορφώσει τους πίνακες αναφοράς μας. Χρωματιστοί πίνακες δίνουν ένα χαρούμενο τόνο στην τάξη μας. Εγώ για παράδειγμα χρησιμοποιώ:

• Πίνακας ημερομηνίας και γενεθλίων: Ακόμα κι αν δεν το έχετε με τις κατασκευές , μπορείτε να βρείτε πολλές εικόνες , να τις εκτυπώσετε και να δημιουργήσετε κάτι αντίστοιχο.

• Μετεωρολογικός πίνακας: Ο βοηθός της ημέρας ελέγχει τον καιρό και τον σημειώνει στον πίνακα. Έτοιμο όλο το υλικό στο link.

Πίνακας ελέγχου συμπεριφοράς: Κάτι που δούλεψα με μεγάλη επιτυχία πριν 2-3 χρόνια με μια Β τάξη. Στο link μπορείτε να δείτε όλο τον τρόπο λειτουργίας του. Η αλήθεια είναι πως πλέον δεν το χρησιμοποιώ , γιατί προτιμώ να ενισχύω τη θετική συμπεριφορά χωρίς να "τιμωρώ" την αρνητική. Αυτό δε σημαίνει πως δεν τιμωρώ ποτέ (δεν είμαι άγια!) , απλά το σύστημα δε μου πολυταίριαξε με το πνεύμα της Α'. Ωστόσο αν κάποιοι το επιθυμούν , ας το προσπαθήσουν.

Και φυσικά ζωγραφιές και έργα των παιδιών που γεμίζουν τους τοίχους μιας τάξης! Δείχνουν όλη τη δουλειά που κάνουμε , είναι εύκολο να ανανεώνονται και καλύπτουν ασχήμιες! Επίσης αν φτιάχνετε φάκελο (portfolio) για τα παιδιά είναι εύκολο να τις αποθηκεύετε μεμιάς σε αυτόν μόλις τις ξεκρεμάσετε από τους τοίχους.

Tip#3     The magic world of 1st grade!

Και τώρα στα ωραία! 

Η πρώτη τάξη ενδείκνυται για χρώμα και φαντασία. Έτσι τα πάντα μπορούν να γίνουν παιχνιδιάρικα και μαγικά. 

• Η αλφαβήτα μας συστήνεται σε ένα τρένο και όλα τα γράμματα είναι επιβάτες.

• τα φωνήεντα ζουν σε μια λίμνη

• ενώ τα σύμφωνα στο ήσυχο χωριό

Όλα τα παραπάνω και άλλα πολλά μπορείτε να βρείτε εδώ συγκεντρωμένα κι έτοιμα για εκτύπωση.

Οι πρώτες μας λέξεις ζουν σε σπίτια που γεμίζουν πολύ χώρο μέσα στην τάξη!

Στα μαθηματικά επισκεπτόμαστε τη χώρα των πράξεων όπου ζουν οι μάγισσες των πράξεων (Προσθετόλ, Αφαιρίξ, Πολλαπλασιαζέλα (στη Β')). 

Μπορείτε να βρείτε το υλικό εδώ.

Η αριθμογραμμή μας πάλι είναι μια τεράστια σαρανταποδαρούσα (πενηνταποδαρούσα , εξηνταποδαρούσα κ.ο.κ.). Την έφτιαξα με κύκλους από αφρώδες χαρτί που έγραψα πάνω τα νούμερα με ανεξίτηλο μαρκαδόρο. Στην αρχή κολλάω τους αριθμούς ως το 10 , μετά ως το 20 και καθώς επεξεργαζόμαστε όλο και μεγαλύτερους αριθμούς οι αριθμοί αυξάνονται και στην πολυποδαρούσα μας.

Κάτω από την πολυποδαρούσα μας μπαίνουν οι μέρες της εβδομάδας. Κάθε μέρα είναι γραμμένη πάνω σε ένα μανιτάρι. Ο βοηθός της ημέρας βάζει ένα βελανίδι πάνω στο σωστό μανιτάρι κάθε πρωί.
Είναι πολύ εύκολο να σχεδιαστούν πανω σε πολυχρωμα χαρτόνια , αλλά αν δεν το 'χετε με το σχέδιο καθόλου υπάρχουν διάφορα πατρόν στο διαδίκτυο. Ένα δείτε εδώ.

Tip#4          Μικρά και διάφορα

Επειδή πολλά από όλα τα παραπάνω βρίσκονται αρκετά ψηλά στους τοίχους χρειαζόμαστε κι ένα ραβδί. Και όχι ό,τι να 'ναι ραβδί! Ένα μαγικό ραβδί! Το χρησιμοποιούμε για να δείχνουμε, να διαλέγουμε, να παίζουμε.(όσοι παρακολουθείτε το blog ξέρετε για τι πράγμα μιλάω!)

Ένα γιγάντιο ζάρι είναι επίσης πολύτιμος βοηθός σε πολλές δραστηριότητες. 

Το ζάρι το έφτιαξα από ένα κουτί (κύβος). Τύλιξα το κουτί με άσπρο χαρτί και κόλλησα πάνω μαύρες  βούλες από κανσόν. Το χρησιμοποιούμε σε παιχνίδια ανάγνωσης στη Γλώσσα, σε παιχνίδια , ασκήσεις και παιχνίδια μαθηματικών, διαδικασίες κλήρωσης κτλ. Όσοι επιλέξετε να το κάνετε , κάντε το μεγάλο! όσο πιο μεγάλο τόσο πιο εντυπωσιακό!

Μια μπαλίτσα φελιζόλ! 
Μια μπαλίτσα από φελιζόλ, για να μην έχουμε ατυχήματα, βοηθά πολύ στην εναλλαγή της σειράς σε παιχνίδια και δραστηριότητες μέσα στην τάξη. Ο κάτοχος της μπάλας έχει το λόγο ή παίρνει τη σειρά και οι υπόλοιποι πρέπει να κάνουν υπομονή! Προσωπικά την χρησιμοποιώ 4 χρόνια χωρίς διακοπή!

Πινακάκια εξάσκησης γραφής. 
Τα πινακάκια τα έφτιαξα από θήκες DVD. Εβγαλα τα εξώφυλλα και έβαλα χρωματιστό χαρτί (όχι έντονο). Πάνω κάνουμε εξάσκηση στα γράμματα και στους αριθμούς, απλές πραξεις , γενικά είναι το πρόχειρό μας. Χρήσιμα πολύ γιατί δε σπαταλάμε διαρκώς χαρτί, είναι ανέξοδα (αν δεν έχετε αρκετές θήκες , ζητήστε από τα παιδιά να σας φέρουν) και βρίσκονται πάντα στην τάξη. Το μόνο που χρειάζεστε είναι μαρκαδόροι πίνακα (και όχι απλοί , γιατί δε σβήνουν). Για σφουγγάρι χρησιμοποιούμε είτε μωρομάντιλο (στο τέλος της ημέρας), είτε χαρτομάντιλο.

Γραμματοθήκη
Γραμματοθήκη ή τυπογραφείο ονομάζουμε τα γράμματα που έχουμε σε ένα σακουλάκι/πορτοφολάκι και δημιουργούμε λέξεις. Κάθε φορά που γνωρίζουμε ένα νέο γράμμα , δίνω στα παιδιά αυτό το γραμμα (άλλες φορές από 2 και άλλες από 3 , ανάλογα με τη συχνότητα που συναντάται σε μια λέξη). Με αυτά φτιάχνουμε λέξεις , κάνουμε εξάσκηση στην ορθογραφία, παίζουμε παιχνιδάκια. Κάθε δάσκαλος μπορεί να σκεφτεί φυσικά ένα σωρό άλλες χρήσεις του. Το σακουλάκι που τα φυλάμε θα πρέπει να είναι γερό , μιας και τα έχουμε μόνιμα στην τσάντα ώστε οι ασκήσεις με τη γραμματοθήκη να γίνονται τόσο στο σχολείο όσο και στο σπίτι. 

Το υλικό εδώ. 

Αυτά (και άλλα που πολύ πιθανό να έχω ξεχάσει) είναι μια μικρή βοήθεια εύχομαι σε όσους θα επιχειρήσουν φέτος την Α' τάξη για πρώτη φορά!